Հին հայկական ամսանուններ, օրանուններ

ՀԻՆ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԱՄՍԱՆՆՈՒՆՆԵՐԸ

Հնում հայերը առաջնորդվել են Բուն Հայկա թվականով, ըստ որի տարին ուներ 12 ամիս, յուրաքանչյուրը 30 օր, և 13-րդ ամիսը, որը ուներ 5 օր:

Հայոց ամսանունները դիցաբանական ծագում ունեն: Որոշ տոմարագետներ գտնում են, որ հայոց տոմարի ամիսները կոչվել են Հայկ Նահապետի 12 ուստերի և դուստրերի անուններով:

Ներկայացնում ենք Բուն Հայկա օրացույցը.

• Նավասարդ
• Հոռի
• Սահմի
• Տրե
• Քաղոց
• Արաց
• Մեհեկան
• Արեգ
• Ահեկան
• Մարերի
• Մարգաց
• Հրոտից
• Ավելյաց

ՀԻՆ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՕՐԱՆՈՒՆՆԵՐԸ

Անուններ են ունեցել նաև հայկական ամսվա բոլոր 30 օրերը և Ավելյաց ամսվա 5 օրը: Դրանք են.

1. Արեգ
2. Հրանդ
3. Արամ
4. Մարգար
5. Ահրանք
6. Մազդեղ
7. Աստղիկ
8. Միհր
9. Ձոպաբեր
10. Մուրց
11. Երեզկան
12. Անի
13. Պարխար
14. Վանատուր
15. Արամազդ
16. Մանի
17. Ասակ
18. Մասիս
19. Անահիտ
20. Արագած
21. Գրգուռ
22. Կորդուիք
23. Ծմակ
24. Լուսնակ
25. Ցորն
26. Նպատ
27. Վահագն
28. Սիմ
29. Վարագ
30. Գիշերավոր

ԱՎԵԼՅԱՑ ԱՄՍՎԱ ՕՐԱՆՈՒՆՆԵՐԸ

1. Փայլածու
2. Արուսյակ
3. Հրատ
4. Լուսնթագ
5. Երևակ

Այս օրանունները ոչ միայն արտացոլում են Հայկական լեռնաշխարհի նշանավոր տեղանունները, այլև հայոց յուրովի դիցարան են: