Աուտիզմը և սննդի ընտրողականությունը

Այս հոդվածով ձեզ եմ ներկայացնում 10 ռազմավարություն, խորհուրդները, որոնք կարող եք կիրառել տանը սննդի ընտրողականության խնդիրները բարելավելու համար:

Առաջին հերթին հարգելի ծնողներ և մասնագետներ խորհուրդ եմ տալիս խորը շունչ քաշել և հիշեցնել ինքներդ ձեզ, որ չեք կարող մեկ օրվա ընթացքում փոխել ձեր երեխայի սննդակարգը‼️
Առաջարկելով հետևյալ 10 ռազմավարությունը՝ խորհուրդ եմ տալիս տրամադրել առնվազն մեկ ամբողջական ամիս, որի ընթացքում անհրաժեշտ է կանոնավոր և հետևողականորեն կիրառել հետևյալ ռազմավարությունները՝ ձեր երեխայի սննդի ցանկը ավելացնելու համար:

1. Յուրաքանչյուր իր նախընտրելի (խոսքը այն ամենի մասին է ինչ ուտում է այս պահին, դրանք հիմնականում լինում են չիփս, կարտոֆիլ, քաղցրավենիք և այլն) սննդի հետ
առաջարկեք միրգ կամ բանջարեղեն մեկ հատ։ Այժմ սա կարող է թվալ, որ դա դժվար գործընթաց է: Բայց, երբ երեխան սննդային խնդիրներ ունի, մեզ համար կարևոր է հնարավորինս հաճախ նրան սննդի նոր տարբերակներ առաջարկել:

2. Առաջարկեք նրա սիրելի ուտեստները սովորականից փոքր չափաբաժնով, բայց միաժամանակ առաջարկեք այլ միրգ կամ բանջարեղեն,որը դուք ցանկանում եք, որ նա սկսի համտեսել: Իսկ իրեն ծանոթ կամ սիրելի ուտեստը փոքր չափաբաժնով ազդանշան է հանդիսանում, որ ժամանակն է սկսել ուտել: Եվ դա նաև կդրդի նրան, որ ճաշի ժամանակ ձեզ հետ սեղան նստի:

3. Փորձեք սննդին նայել ձեր երեխայի տեսանկյունից, եթե սնունդը դարձել է ձեր հետ տարաձայնությունների աղբյուր և նրա համար տհաճ փորձ։ Փորձեք հասկանալ, թե ինչպես կարելի է ուտելը դարձնել ուրախ և հաճելի իրադարձություն և՛ ձեր, և՛ երեխայի համար։ Դարձրեք սնունդը զվարճալի:

4. Խրախուսեք նրան խաղալ ձեր կողմից առաջարկվող սննդի հետ: Եթե ​​նա չի ցանկանում մատներով դիպչել սննդին, առաջարկեք նրան գդալով կամ դանակով ձեր օգնությամբ սնունդը ձևավորել, կամ դրանով ֆիգուրներ կամ կառուցվածքներ պատրաստել: Հնարավորության դեպքում ներգրավեք երեխային խոհարարության մեջ այնքան որքան հնարավոր է: Միևնույն ժամանակ այդ ընթացքում նա ընտելանում է սննդին՝ տեսողության և հոտի զգայարանների միջոցով։ Հիմնական գաղափարն այստեղ այն է, որ նա սկսում է ընկալել տարբեր առաջարկվող ճաշատեսակները կամ միրգը/բանջարեղենը որպես դրական երևույթ: Իսկ ի՞նչը կարող է ավելի դրական լինել, քան խաղը… 

5. Մի սպասեք, մինչև սոված լինի:
Աուտիզմ ունեցող երեխաների շատ ծնողներ ինձ հաճախ ասում են, որ իրենց երեխաները սովը չեն ընկալում այնպես, ինչպես մյուս երեխաները: Կարծում եմ, որ այս դիտարկումներն արժանի են առանձին ուսումնասիրությունների։ Միևնույն ժամանակ, ես խորհուրդ եմ տալիս չսպասել մինչև շատ քաղցած լինի երեխան ( ըստ ձեզ ), և պետք չէ ձեր երեխային հարցնել թե արդյո՞ք նա ուզում է ուտել,վստահ եմ նա ձեզ կասի ոչ: Պարզապես առաջարկեք նրան ուտելիք ,միաժամանակ, ըստ օրվա ժամանակացույցի:

6. Յուրաքանչյուր 2,5 ժամը մեկ նոր (ձեր կողմից ընտրված) սնունդ առաջարկեք: Հնարավորության դեպքում հավատարիմ մնացեք այս ժամանակացույցին, այլ ժամանակ բացառեք ցանկացած սնունդ: Շատ կարևոր է, որ երեխան սննդի հետ կապված ռեժիմ ունենա, կարևոր է, որ նա հիշի, որ սնունդը հասանելի է միայն որոշակի ժամերի։

7. Մի՛ համեմեք ձեր սնունդը զգացմունքներով: Ես գտնում եմ, որ սա կարևոր կետ է բոլոր ծնողների համար:Ձեզ համար կարևոր է հետևել ձեր սեփական էմոցիաներին, երբ ձեր երեխան ուտում է: Ես հասկանում եմ, որ երեխայի «վատ» սնունդը ձեզ մեծ անհանգստություն է պատճառում: Փորձեք գիտակցաբար նվազեցնել ձեր անհանգստությունը և այլ բացասական հույզերը: Կարևոր է, որ ճաշն ասոցացվի դրական մթնոլորտի հետ։ Հավատացեք, որ ձեր երեխան կարող է նոր կերակուրներ ուտել և նշել յուրաքանչյուր հաջողություն, անկախ նրանից, թե որքան փոքր է կերել ձեր կողմից առաջարկված սնունդը:

8. Առաջարկեք ձեր երեխային սնունդ, որը կուտեն ընտանիքի մյուս անդամները, նույնիսկ եթե կարծում եք, որ նա կհրաժարվի: Թող նա գոնե պարզապես նստի սեղանի շուրջ, մինչ շրջապատի մարդիկ ուտում են: Ինչպես նշեցի, տեսողությունը, հոտերը, սննդին մոտ լինելը կարող են օգնել նրան ապագայում նոր համեր փորձել:

9. Փորձեք ավելացնել ֆիզիկական ակտիվությունը ուտելուց առաջ:

10. Փոփոխությունները կարող են լինել միայն աստիճանաբար , և փոքր քայլերով առաջ կգնաք, սակայն չհուսահատվեք և հետ նայելով թվացող փոքր քայլերին հիշե՛ք, որ դուք կարող եք հաղթահարել սննդի ընտրողականության խնդիրները խորհրդակցելով էրգոթերապիստի հետ:

Տարածելիս խնդրում եմ պահպանել հեղինակային իրավունքը

Հոդվածի հեղինակ՝  Մերի Ավետիսյան

ՀԱՍԿ սոցիալ-կրթական աջակցության կենտրոնի, էրգոթերապիայի ծրագրերի համակարգող, էրգոթերապիստ
Հասցե՝ ք. Երևան, Արամ Խաչատրայն 4
Հեռ. 099084851

Հ.Գ դեպքերը շատ անհատական են հարգելիներս և այս ռազմավարությունները կազմել եմ ըստ հաճախ հանդիպող դեպքերի հիման վրա։